Op zaterdag 18 november 2023 vindt de presentatie plaats van deel 123 in de reeks Werken van de Linschoten-Vereeniging. "Een ontdekking van de wereld in de achttiende eeuw: reisdagboek van de Gentse aalmoezenier Michael de Febure 1721-1722" is bezorgd door Jan Parmentier en Kristin Van Damme.

Voor de presentatie trekken we 20-hoog, naar het Belvédère van de Boekentoren van de Gentse Universiteitsbibliotheek (en voor wie van plan is om er meteen een leuke city-trip van te maken, is hier een website met tips).

Zo’n 300 jaar geleden maakt de Gentse priester Michael de Febure (1663-1755) de reis van zijn leven. In 1721 ging hij op verzoek van de Gentse ondernemersfamilie Maelcamp aan boord van het schip de Sint-Pieter en reisde mee op handelsmissie naar Oost-Indië. Nooit eerder kwam hij van onder zijn kerktoren en zeebenen had hij ook al niet. De Febure zag een heel nieuwe wereld voor hem opengaan. Tijdens zijn reis heen en terug in 1721-1722 naar de zuidwestkust van India, het huidige Kerala, en de steden Goa en Suratte schreef hij zijn ervaringen minutieus neer in een reisdagboek.
Dit unieke egodocument wordt vandaag bewaard in de handschriftencollecties van de Gentse Universiteitsbibliotheek en bleef tot nog toe zo goed als onbekend. Het biedt een boeiende kijk op de handelsreizen die in de vroege achttiende eeuw vanuit de Zuidelijke Nederlanden werden ondernomen. Enkele jaren geleden werd het in de Gentse Universiteitsbibliotheek ontdekt door Dr. Jan Parmentier, voormalig conservator van de maritieme collecties van het Museum aan de Stroom (MAS) in Antwerpen.
Het reisverslag vormde het centrale voorwerp in de tentoonstelling ‘Wonderlijke Voyage’, georganiseerd door het team van Historische Huizen Gent. De tentoonstelling was te zien in de Gentse Sint-Pietersabdij in 2021-2022. Nu voegt de Linschoten-Vereeniging dit reisverhaal toe aan de reeks Werken.

 

Op zaterdag 26 november 2022 vond de presentatie plaats van deel 122 in de reeks Werken van de Linschoten-Vereeniging. "Een jaar bij de ijsberen: het logboek van de Nederlandse Spitsbergen Expeditie 1968-1969" is bezorgd door Hans Beelen, Jacobus de Korte en Fineke te Raa

Voor de presentatie trokken we letterlijk en figuurlijk naar het Hoge Noorden, meer bepaald naar het Arctisch Centrum van de Rijksuniversiteit Groningen.

Dit is een bijzonder deel in de serie, want het beschrijft voor de eerste keer een reis die is gemaakt na de oprichting van de Linschoten-Vereeniging. In augustus 1968 reisden vier studenten uit Nederland naar Spitsbergen om te verwinteren. Hun expeditie was bedoeld als bijdrage aan internationaal onderzoek naar de populatie ijsberen, in een periode waarin er grote bezorgdheid bestond over het voortbestaan van dit grote Arctische zoogdier onder voortdurende jachtdruk. Tussen augustus 1968 en september 1969 verbleven Eric Flipse, Paul W.J. de Groot, Ko de Korte en Piet Oosterveld in een basis die ze hadden gebouwd in de buurt van Kapp Lee op het eiland Edgeøya. Zij vingen ijsberen en merkten ze. Samen met gegevens van samenwerkende landen waren de resultaten van het Nederlandse team aanleiding voor de Arctische staten om de ijsbeer in 1973 onder algemene bescherming te stellen.

 

Op zaterdag 25 juni 2022 vond de honderdveertiende Algemene Ledenvergadering van de Linschoten-Vereeniging plaats. En het werd weer een echte bijeenkomst, in levende lijve, zoals dat de voorbije 114 jaar de gewoonte was. Daarvoor waren we te gast in Societeit 'Onder Ons', in Amsterdam.
Bovendien wass het dubbel op: er werd ook een nieuw deel, het honderdeenentwinstigste in de reeks Werken voorgesteld: Het goud in mijn beurs in plaats van op de rok. De 'Herinneringen' van koopvaardijkapitein Cornelis Abrahamsz jr. (1802-1879), bezorgd door Willem F.J. Mörzer Bruyns.

 

Lees meer over de Algemene Ledenvergadering 2022 met boekpresentatie

 

 

 

 

 

Op zaterdag 12 maart 2022 werden in Naturalis Biodiversity Center in Leiden de delen 119 en 120 in de reeks Werken voorgesteld: Kunstenaar op Java: de reisdagboeken en natuurtekeningen van Pieter Van Oort (1825-1833) en Kunstenaar op Sumatra. De reisdagboeken en natuurtekeningen van Pieter van Oort (1833-1834), beide bezorgd door Andreas Weber en Sylvia van Zanen.

In deze twee delen staan de dagboeken en natuurimpressies van tekenaar, schilder en illustrator Pieter van Oort (1804-1834) centraal, uit de jaren waarin hij rondreisde in de Indische archipel.
Van Oort was een van de meest getalenteerde natuurtekenaars van Nederland in de negentiende eeuw. In 1826 reisden hij en enkele wetenschappers in opdracht van koning Willem I naar Nederlands-Indië (Indonesië). In zijn dagboeken doet Van Oort verslag van zijn dagelijks leven en beschrijft hij met veel oog voor detail de lokale gebruiken, monumenten en verhalen. Ook maakt hij prachtige tekeningen van planten en dieren die tegenwoordig sterk bedreigd zijn. Van Oorts levendige ooggetuigenverslag bevindt zich in de archieven van Naturalis Biodiversity Center in Leiden.

In november hijst de Linschoten-Vereeniging zwarte zeilen!

Op zaterdag 16 november 2019 wordt in de Universiteitsbibliotheek in Leiden deel 118 in de reeks Werken voorgesteld: Ten exempel van anderen. De processen tegen opvarenden van de piratenschepen Trompeuse en Resolution in Suriname en op St. Thomas in 1684, bezorgd door Karwan Fatah-Black en Aart Ruijter.

Ten exempel van anderenDe Trompeuse en Resolution waren de eerste piratenschepen van het gouden zeeroverstijdperk dat eindigde in de jaren 1720 met de iconische kapiteins als Edward Teach, Ann Bonny en Jack Rackham.
De reputatie van kapitein Jean Hamlin en zijn bemanning was eind zeventiende eeuw afschuwwekkend. Hoewel Hamlin zelf uit handen van de autoriteiten wist te blijven, gold dit niet voor een deel van de bemanningen van de Trompeuse en de Resolution. In Suriname en op het Deense St. Thomas werden verschillende groepen voor het gerecht gebracht.
De verzameling ondervragingen van bemanningsleden die in dit deel zijn opgenomen maken veel duidelijk over de achtergrond van de zeerovers, het leven aan boord van deze schepen en hoe deze piraten hun strategie en werkterrein bepaalden.

In november 2019 hees de Linschoten-Vereeniging zwarte zeilen!

Op zaterdag 16 november 2019 werd in de Universiteitsbibliotheek in Leiden deel 118 in de reeks Werken voorgesteld: Ten exempel van anderen. De processen tegen opvarenden van de piratenschepen Trompeuse en Resolution in Suriname en op St. Thomas in 1684, bezorgd door Karwan Fatah-Black en Aart Ruijter.

De Trompeuse en Resolution waren de eerste piratenschepen van het gouden zeeroverstijdperk dat eindigde in de jaren 1720 met de iconische kapiteins als Edward Teach, Ann Bonny en Jack Rackham.
De reputatie van kapitein Jean Hamlin en zijn bemanning was eind zeventiende eeuw afschuwwekkend. Hoewel Hamlin zelf uit handen van de autoriteiten wist te blijven, gold dit niet voor een deel van de bemanningen van de Trompeuse en de Resolution. In Suriname en op het Deense St. Thomas werden verschillende groepen voor het gerecht gebracht.
De verzameling ondervragingen van bemanningsleden die in dit deel zijn opgenomen maken veel duidelijk over de achtergrond van de zeerovers, het leven aan boord van deze schepen en hoe deze piraten hun strategie en werkterrein bepaalden.

Op zaterdag 25 augustus 2018 werd in het Museum Volkenkunde in Leiden deel 117 in de reeks Werken voorgesteld: Met de Triton en Iris naar Nieuw-Guinea. De reisverhalen van Justin Modera en Johannes Arnoldus van Delden uit 1828, bezorgd door dr. Willem F.J. Mörzer Bruyns.

Dit deel bevat de transcripties van twee journalen die tijdens de reis van 1828 zijn bijgehouden. Het eerste is van Justin Modera, die bij vertrek uit Nederland tweeëntwintig jaar was, en luitenant-ter-zee op de Triton. Het tweede is van de enkele maanden jongere bestuursambtenaar Arnoldus Johannes van Delden, die als gouvernements-commissaris was belast met de formele inbezitneming van Nieuw Guinea. Modera’s verhaal verscheen in 1830 in druk, maar is nu zeldzaam. Van Deldens handgeschreven journaal wordt bewaard in het Nationaal Archief in ’s-Gravenhage en verschijnt hier voor het eerst in druk.

Dr. Mörzer Bruyns is een groot kenner van de historische navigatie waarover hij ruimschoots publiceerde. Voor de Linschoten-Vereeniging is hij beslist geen onbekende, want in 1985 publiceerde hij in de reeks Werken van de Linschoten-Vereeniging de delen 84 en 85, De eerste tocht van de Willem Barents naar de Noordelijke IJszee, 1878. Na zijn pensionering in 2005 was Willem Mörzer Bruyns Sackler Research Fellow in het History of Astronomy and Navigational Science bij het National Maritime Museum in Greenwich, Londen.

Op zaterdag 18 november 2017 werd in het Dordrechts Museum deel 116 in de reeks Werken voorgesteld: Op reis met pen en penseel. Frans en Jan Hendrik Lebret als toerist naar Java, 1863, bezorgd door Anne Leussink en Wyke Sybesma.

Anne Leussink verrichtte tijdens haar studie maritieme geschiedenis in Leiden uitgebreid onderzoek naar de Indische reis van Frans Lebret. Wyke Sybesma is als conservator verbonden aan het Dordrechts Museum en organiseerde daar in 2011 de expositie Expedítie Java. De Indische tekeningen van Frans Lebret. Tijdens de voorbereidingen van deze expositie kwamen Anne en Wyke met elkaar in contact. Daarmee werd de grondslag gelegd voor een vruchtbare samenwerking; dit boek daarvan het tastbare resultaat.

Op reis met pen en penseel is door het grote aantal illustraties - waarvan vele in kleur - een omvangrijk deel. De uitgave is een unieke gelegenheid om het getekende Indische werk van Frans Lebret in de context van zijn reisverslag te presenteren.